مقدمه: 

بر خلاف شخصیت­های تیپ A که در آن­ها سبک شناختی- شخصیتی مستعد فشار زیاد و بدون توجه به زمان می­باشد، تیپ شخصیتی دیگری به نام تیپ B وجود دارد که از نظر سبک شناختی- شخصی سالم­تر بوده و از نظر روان­شناختی، انعطاف­پذیرتر از تیپ A می­باشند. افراد تیپ B، جدای از فوریت زمانی هستند، اما به این نوع تقاضاهای زمانی، هنگامی که واقعاً بخواهند، می­توانند پاسخگو باشند. این اشخاص هر موقعیت را بدون پیشداوری در مورد اینکه چگونه «باید» مسایل خود را حل کنند، پاسخ می­گویند. این افراد از تعطیلات خود لذت می­برند و قادرند که در آن ایام کاری انجام ندهند و آرامش بدست آورند. آنان به سمتی که خود را با هم­ردیفان خود مقایسه کنند، کشیده نمی­شوند و شمار موفقیت­های خود را شمارش نمی­کنند. شخصیت تیپ B، ارزش شخصی را از پیروی هدف­های زندگی که در آن موقعیت اجتماعی و اقتصادی را برتر از هر هدفی قرار می­دهند، جدا می­کند. آن­ها به گونه­ای که شخصیت تیپ A گرایش به ارزیابی موفقیت­های خود به وسیله­ی خواسته­های مادی دارد، نبوده و چنین گرایشی ندارند. از آنجا که آن­ها انعطاف­پذیرند و در موقعیت­ها، جداگانه عمل می­کنند، در نزدیک شدن به موقعیتی سازگار، برای حل مسائل خلاق­ترند. شخصیت­های تیپ B گرایش دارند به این که بر اثر نیازهای درونی و از طریق درون خود حکم فرما باشند. آن­ها هنگامی که کنترل خود را از دست می­دهند، تبدیل به شخصی که از خود بی خود شده، نمی­شوند. بنابراین، شخصیت­های تیپ B، احتمال کم­تری دارد که خشمگین شوند و حتی زمانی که خشمگین می­شوند، موقعیت را با واقع بینی بیشتر می­پذیرند (شاو[1] و دیمیسدال[2]، 2007).

واکنش الگوهای رفتاری نوع A و B در برابر استرس

پاسخ مردم به استرس یا فشار در زندگی، شامل اجزای فیزیولوژیکی به استرس، مانند فشارخون یا میزان کورتیزول، را واکنش پذیری[3]می­گویند (میتوز، 1988).

................

تفاوت­های جنسیتی، فرهنگی و اجتماعی تیپ A و B  و تأثیر آنها در واکنش­پذیری 

بعضی پژوهش­ها، واکنش­پذیری افراد نوع A و B را مقایسه کرده­اند. اگرچه در نتایج این پژوهش­ها تناقض­هایی وجود دارد، اما اکثر بررسی­ها از واکنش­پذیری بیشتر در میان افراد نوع A به ویژه مردان حکایت دارد (کارور، دیاموند و هامفریز، 1985؛ کونترادا و کرانتز، 1988).

..............

تیپ شخصیتی C 

شخصیت هر فرد به عنوان عاملی تعیین کننده که بر تمامی رفتارها و گرایشات انسان سایه می­افکند، به واسطه­ی صفات و ویژگی­های ناسازگارانه می­تواند او را دچار پاره­ای از مشکلات و اختلالات شناختی، روان­شناختی و حتی جسمانی کند (سریع القدم، 1384).

............

در آسیب­شناسی روانی، همواره به ویژگی­های شخصیتی به عنوان یک عامل سبب شناختی مهم در انواع اختلالات تأکید می­شود. ویژگی­های شخصیتی افراد می­توانند الگوهایی برای پیش بینی رفتار و حالت­های روانی آنان فراهم آورد و تفاوت­های فردی افراد عامل مهمی است که نشان می­دهد چرا برخی از افراد بهتر از دیگران با شرایط و متغیرهای محیطی کنار می­آیند و از سطوح مختلف انگیزش، رضایت و سلامت روان برخوردارند (شفیعی، جاویدی و کاظمی، 1390، انصاری و همکاران، 2013).

..........

تیپ شخصیتی D 

در سال­های اخیر یکی دیگر از عوامل پیشنهاد شده که نقش تعدیل کننده را در رابطه­ی بین سلامت و استرس دارد، تیپ شخصیتی D یا تیپ درمانده می­باشد. تیپ شخصیتی D به عنوان یک تیپ شخصیتی آشفته تعریف می­شود که شامل دو رویداد همزمان هیجان­پذیری منفی (تمایل به تجربه­ی هیجانات منفی) و بازداری اجتماعی (تمایل به بازداری از خودابرازی در تعاملات اجتماعی) است (دنولت[4]، 1998، به نقل از لاندن[5]، 2008).

................